hvor var Morten Knutsen Liaskar f. ca 1716 fra?

[Erik Hov]

Lurer på om noen her vet hvor denne Morten var fra???
Morten Knutsen var født ca 1713-1716 og døde 1799. Han var ifølge Busettnadssoga for Volda bind 5 side 131 ,gardbruker på Martingarden Liaskar i Volda og sønn til Knut toresen Liaskar og Anne Pedersdatter Heimste Høydaldsdal. Morten er nevnt som deres eneste barn i bygdeboka
Men er det sant at Morten kom fra Liaskar??
Grunnen til at jeg spør er at Morten er nevnt i bygdeboka for Ørsta også under Henrikgarden på Indre Åm. Der står han som født ca 1716 død 1799 og at han var en av barna til Knut Henriksen Aam ca 1694-1765 og kona Lisbet Larsdatter Aambø.
I Ørstaboka bind 1 side 419 blir det sagt at Knut og Lisbet hadde "truleg 5 barn" ,Morten Liaskar 1716-1799 ,Henrik Aam ca 1729-1800 ,Ellend Myklebust ,Ørsta død 1768 ,Hilde Myklebust ,Vartdal ,Synnøve Krøvel.

Så hvor var Morten Liaskar fra? ,Indre Aam eller Liaskar? En eller annen bygdebok må være feil her...

mvh Erik

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Minst éi bygdebok må nok vere feil, ja....

Finst det haldepunkt for det eine eller andre alternativet?

Bs Volda seier Morten bygsla Liaskar i 1749. Det kan du sikkert sjekke. Då kan du også sjå etter om det står noko om slektskap til tidlegare brukar.

Ser vi i kyrkjeboka, finn vi at alle Morten sine (kjende) born vart fødde på Liaskar, det første i 1743, og at Morten var gift ("Morten Liescares Q:" i lista over innleidde).

Men vigsla deira finn vi ikkje, og ikkje truloving. Dei kan vere gifte før kyrkjeboka byrjar (hausten 1741), eller gifte i eit anna sokn, eller utegløymde frå begge listene (som er uavhengige).

Det er nokre stadar du kan leite etter spor: Av dei "trulege" borna til Knut Henrikson Indre Åm var det skifte etter iallfall to i Morten si levetid: Ellend, på Myklebust (Ørsta I s. 355) i 1768 og Synneve (som var innom Krøvel), i Gjøsdalen (Volda 5 s. 102) i 1777. Begge hadde arvingar. Men borna var mindreårige, og då kan ein evt. far- eller mor-bror vere oppnemnd som verje. Gjøsdalen ligg nesten rett over fjorden frå Morkabygda/Liaskar.

[Erik Hov]

Ble visst ikke mye jeg fikk tid til med dette idag ,men fant skiftet etter Synnøve Knutsdatter i 1777
Kildeinformasjon: Møre og Romsdal fylke, Sunnmøre sorenskriveri, Skifteprotokoll 3A 26 , 1776-1779, oppb: Statsarkivet i Trondheim.
Merknader: Uryddig kronologi. Gammelt register bakerst.
Permanent sidelenke: http://arkivverket.no/URN:sk_read/24567/80/
Permanent bildelenke: http://www.arkivverket.no/URN:NBN:no-a1 ... 700080.jpg

og dette er skiftet etter Elling Knutsen i 1768
Kildeinformasjon: Møre og Romsdal fylke, Sunnmøre sorenskriveri, Skifteprotokoll 3A 23 , 1767-1770, oppb: Statsarkivet i Trondheim.
Merknader: Fol. 1-327. Uryddig kronologi. Register i 3A 25.
Permanent sidelenke: http://arkivverket.no/URN:sk_read/24564/150/
Permanent bildelenke: http://www.arkivverket.no/URN:NBN:no-a1 ... 690150.jpg


Jeg er ikke god på skrift ,men etter det jeg kan se etter en kort titt ,så er både Henrik Knudsen Aam og Morten Liaskar nevnt i begge disse skiftene som formyndere til barna ,men hvilken relasjon de har til barna hadde vært interessant å visst. Hadde vært fint om noen kan si noe om det.
Skulle tro at Henrik og Morten var brødre av Elling og Synnøve ,og at derfor bygdeboka for Ørsta har rett selv om den nevner de 5 trolige barna til Knut og Lisbet??? Morten Liaskar hadde jo også en datter Lisbet som vel kunne være kalt opp etter hans mor på Aam.....
Har ikke sjekket noe om bygselen på Liaskar enda......

[Ivar Ståle Ertesvåg]

I tillegg var det skifte etter Anne Johannesd., mor til Ellingbarna på Myklebust, i 1764:
http://arkivverket.no/URN:sk_read/24562/170/
Her også er Morten Liaskar formyndar for Annika Ellingsdotter.

Det står ikkje noko om slektskap til myndlingane. Det einaste eg ser er at Ole Olsson Krøvel er "Fahderbroder" til barnet (Elisabet) han er verje for på Gjøsdal.
På Gjøsdal kunne vel Morten gå som "vyrd mann frå nærområdet", men at dei tre andre formyndarane er nære slektningar tyder på at Morten også var det.
På Myklebust kan det knapt vere andre grunnar enn slektskap til at Morten er henta inn heilt frå Liaskar for å vere formyndar.


Elisabet/Lisbet var eit nokså vanleg namn (3,4 % av jenter døypte i Volda/Ørsta 1741-60), så om det er oppkalling, treng det ikkje vere etter Lisbet Indre Åm.

[7943]

Der er ikkje så greit å få "fakta på bordet" for forfedre, som levde for over 300 år sidan. Må berre godta at ein ikkje får tak i alle desse, som ein ynskjer, inn i slektstreet.
Trur lite på at den Morten Knutson 1716 - 99 er den same som er nemnd i Liaskaret. Så her må vere feil i "Ørstingar"

Foreldra til Morten Knutson på Liaskar; Knut Toreson f. ca. 1648 og Anne Pedersdtr. f ca 1665-1675 var godt voksne når dei fekk sonen Knut i 1713. Faren ca 65 år og mora 38 år eller eldre. Så det er nokså naturleg at dei hadde berre denne sonen.

Ser ein på ættelista for "Martinsgarden" Liaskar, så var broren til Knut; Tore Toreson brukar der i tida 1675 - 1720, før Knut vart brukar i tida 1720 - 1732. Der var ein brukar innimellom før Knut tok over i 1749. Kona til Knut, Brite Olsdtr. var ifrå Åm i Ørsta (Ø1-399).
VS meiner at Tore, bestefar til Knut; var ifrå Ose i Ørsta. (PS! Dette er nokre av mine forfedre

[Erik Hov]

Ser det står skrevet at
"På Myklebust kan det knapt vere andre grunnar enn slektskap til at Morten er henta inn heilt frå Liaskar for å vere formyndar. "
Dette må vel si at Elling Knutsen på Myklebust kunne være bror til Morten ,men det rimer jo ikke med det Solbjørg skriver om at Morten antagelig var enebarn og fra Liaskar ,og heller ikke med det som står i Voldaboka som ikke lister opp noen søsken til Morten.

Det virker jo som Voldaboka er ganske sikker i sin sak da om at Morten var fra Liaskar og ikke fra Aam. Men hvordan kan Voldaboka stadfeste det som sikkert?
Merker meg jo at Henrik Knudsen Aam og Morten Knutsen Liaskar var formyndere for barn i skiftene til Elling Knutsen Myklebust og Synnøve Knutsdatter........kanskje det er derfor Ørstaboka har satt dem opp som søsken?. Ørstaboka har jo også Knut Henriksen Aam`s barn oppført som "Truleg 5 barn".....

[dn08004]

Desse har eg sett på tidlegare. Svaret kan ligge i Y-DNA-testing. Eg har funne levande etterkomarar i direkte far/sonlinje tilbake til både Ellend og Morten. Om desse to får treff er slektskapet prova. Om dei ikkje får treff, kan vi derimot ikkje prove at dei ikkje er sysken. Då må ein teste andre liner, om desse finnast.

To Y-DNA-testar (37 markørar) er å anbefale. Ein kan også bestille berre 12 markørar, som er rimelegare, men då må ein oppgradere testen om dei havnar i samme haplogruppe, ettersom treff på 12 markørar kan dele felles forfader innan fleire tusen år. Difor vil eg anbefale minst 37 markørar med ein gong. Ein 37-markørstest kostar $149 på Family Tree DNA, via Norgesprosjektet. Eg er ein av administratorane for Norgesprosjektet, samt Møreprosjektet. Sjå prisar her:
https://www.familytreedna.com/group-joi ... oup=Norway

Eg hadde ikkje stussa. Kan vere med å spleise noko, om fleire er med.

Mvh
Gunnar

administrator i Norgesprosjektet DNA
http://www.norwaydna.no/

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Trur lite på at den Morten Knutson 1716 - 99 er den same som er nemnd i Liaskaret. Så her må vere feil i "Ørstingar"

Har du noko grunnlag for denne trua (ut over at det står i "Bs Volda" og "Voldasoga")? Finst det noko kjelde som kan fortelje om Knut og Anne på Liaskar hadde born i det heile?

Minst éin av versjonane må vere feil, og alle dei haldepunkta vi har funne så langt, talar for at det er "Ørstingar" som har rett.

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Svaret kan ligge i Y-DNA-testing.

Er du så sikker på det?
Når det ikkje er "treff" - kan ein, som du påpeikar, ikkje seie at det er akkurat desse to personane som ikkje er brør. (Ørstingar og Voldingar var naturlegvis seduge - men ikkje 100%....)
Men når det er treff: -Korleis - og kor sikkert - kan ein skilje ein mellom brør (sams far) og femmenningar (sams farfars farfar-far)?

[dn08004]

Eg er einig i at vi har ein teori som er sterkare enn den andre her. Om DNA-testing gjev oss meir enn indikasjonar om eit omtrentleg slektkap? I dette tilfellet er det to teoriar. At den eine av dei stemmer er nesten sikkert. Ein Y-DNA-test vil støtte anten den eine eller andre teorien - eller ingen av dei. Fekk dei to testane nært treff med kvarandre, ville vi kunne utelukke teorien om at han var frå Liaskar.

Så skal eg svare deg meir spesifikt. Jau, du kan skilje mellom generasjonar, men det kostar meir. Dess meir finmaska resultat, dess dyrare vert testen. Ein 37-markørstest vil gje oss svaret på kva for teori vi bør gå vidare på. Men sidan mutasjonar skjer tilfeldig (dog i ulike ratar og særs sjeldan), kan resultatet variere på berre 37 markørar - og meir dramatisk enn på 111 markørar. På så få generasjonar er det ikkje sannsynleg at det har oppstått mange mutasjonar.

Om dei to testane no fekk treff; er det då heilt sikkert at han var bror til Ellend? Om nei, ville det bety at Morten Knutsson ikkje var frå Indre Åm. At han då skulle få treff med Ellend ville vere heilt tilfeldig. Fetterar kunne dei ikkje ha vore, då vi veit kven broren til Knut Henriksson var. Tremenningar i farslinje er heller ikkje mogleg, då ingen av desse kandidatane fekk born - av dei vi veit om, i allefall. Kvifor då formyndar? Eg har diverre ikkje sannsynsrekning blant studiepoenga mine, men sjå for deg dette scenarioet: Voldasoga skreiv aldri at Morten var frå Liaskar, men at han var frå Åm. Busetnadssoga ville då ha støtta dette. Denne diskusjonen ville truleg ikkje ha funne stad, då vi hadde funne støtte frå primærkjeldene (jf. formyndarskap, o.l.).
Ein DNA-test vil kunne utelate Liaskar-teorien, og la oss sitje att med at slektskapet mellom Morten og Ellend var reelt og nært. I mine auge er dette jamgodt med eit historisk dokument som fortel oss nettopp det. Dess meir finmaska test, dess meir seier dokumentet.

Mvh
Gunnar

administrator i Norgesprosjektet DNA
http://www.norwaydna.no/

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Gunnar,
først: Alternativet med "ingen diskusjon" er vel ikkje noko interessant eller relevant, sidan diskusjonen faktisk er her.

Dinest: Morten og Elling kunne godt vere samfedre brør, også om dei nolevande juridiske/sosiale linjene etter dei ikkje ga "treff". Eit manglande treff kan ha årsaker i heilt andre ledd enn det vi drøftar her. Eg reknar med at det var dette du tenkte på i det første innlegget ditt.

Slektskap og barneflokkar kring 1700 og før, har vi svært magre kjelder for. Slektskapen mellom Knut på Liaskar og Knut på Indre Åm veit vi ikkje så mykje om at vi kan bruke det i ei tolking av eit Y-dna-treff. Vi veit ikkje kvar Tore Knutson på Liaskar
Det ville ikkje vere "tilfeldig" om dei to Knut-ane var t.d. fir-menningar. Begge kom frå Ørsta/Volda.

Sjølv om det kan setjast opp eit sannsyn for mutasjonsfrekvens, er dette eit resultat av svært mange tilfelle - og kan ikkje overførast til eitt (eller to) einskildtilfelle som her.
Argumentet ditt
"Men sidan mutasjonar skjer tilfeldig (dog i ulike ratar og særs sjeldan), kan resultatet variere på berre 37 markørar - og meir dramatisk enn på 111 markørar. På så få generasjonar er det ikkje sannsynleg at det har oppstått mange mutasjonar. "
peikar vel meir i retning av at vi ikkje vil kunne skilje mellom brør og femmenningar i
eit einskildtilfelle, enn at vi kunne gjere det.

Altså vil ein Y-dna test ikkje tilføre noko som helst (anna enn utgifter).

[dn08004]

Eg prøvar å vere forsiktig i estimata mine når eg har rekna her. Når det er sagt, DNA-testing er ei kjelde som andre kjelder, men vert møtt med ufortjent stor skepsis frå ein del slektsforskarar (dei fleste av desse har ikkje ein gong teke ein test). Å seie at det berre fører til utgifter er flåsete, og utsagnet kler ikkje ein dyktig slektsforskar som deg. Eg har stor respekt for deg og arbeidet ditt, så det er sagt.

Om dei fekk treff, ville du ha heilt rett i at det ikkje provar brorskapet, isolert sett. Det hadde prova at dei hadde samme forfader innanfor ei viss tidsramme. Denne tidsramma er avhengig av kva markørar som skil dei - om nokon. Om Morten var frå Liaskar, var farfaren hans Tore Knutsson Liaskar. Ingenting seier oss at Tore var i slekt med Knut Larsson på Myklebust. Han KAN ha vore det. Det forklarar likevel ikkje bruken av Morten Knutsson som formyndar i dei nemnde tilfella. Då har det truleg ikkje med slektskap å gjere. Det er neppe nært slektskap gjennom morssida heller (mødrene til Ellend og Morten er frå Åmbø og Høydalsdal). Får desse linjene eit reint Y-DNA-treff seier dette oss at der er slektskap mellom Ellend og Morten på farslinja. Dette tilfører ein god del bensin på bålet for teorien om at Morten var frå Indre Åm, og meir vatn på Liaskar-bålet. Og det er primært takka vere dei skriftlege kjeldene. Utan desse er genealogisk DNA-testing meiningslaust, og vil ikkje føre til noko som helst (anna enn utgifter).

Ei tilleggskjelde, litt utanfor tema: I busetnadssoga stend det at Knut Toresson driv frå 1720. Men i følge matrikkelprotokollen 1724 er det Thore som driv enno.

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Eg prøvar å vere forsiktig i estimata mine når eg har rekna her. Når det er sagt, DNA-testing er ei kjelde som andre kjelder, men vert møtt med ufortjent stor skepsis frå ein del slektsforskarar (dei fleste av desse har ikkje ein gong teke ein test). Å seie at det berre fører til utgifter er flåsete, og utsagnet kler ikkje ein dyktig slektsforskar som deg. Eg har stor respekt for deg og arbeidet ditt, så det er sagt.

Eg veit ikkje om du ser det sjølv, men her er du usakleg! Skepsis til dna-testar er velgrunna, og ikkje minst skepsis til konkret bruk av resultat frå slike. Om nokon sjølv har teke ein test eller ikkje, er eit spørsmål som er fullstendig uinteressant. Dersom testen berre fører til utgifter, er det eit sakleg poeng å påpeike nettopp det. Biotek-bransjen har gode marginar, og det reknar eg med gjeld firmaa bak testane du inviterer til bruk av også.

Om dei fekk treff, ville du ha heilt rett i at det ikkje provar brorskapet, isolert sett. Det hadde prova at dei hadde samme forfader innanfor ei viss tidsramme. Denne tidsramma er avhengig av kva markørar som skil dei - om nokon.

Her blandar du statistikk og individ. Statistisk sett, for ei stor gruppe, kunne ein sagt noko om sannsynet for kor mange ættledd (ikkje tid) som skilde dei i tilfelle eit treff. Men her er det eitt tilfelle, og ikkje ei stor gruppe.

Om Morten var frå Liaskar, var farfaren hans Tore Knutsson Liaskar. Ingenting seier oss at Tore var i slekt med Knut Larsson på Myklebust. Han KAN ha vore det.

Bortsett frå at "Voldasoga" hentar Tore frå Ose (ei opplysning som korkje "Bs Volda" eller "Ørstingar" har funne grunnlaget for), veit vi ikkje noko om opphavet hans. Ikkje til Knut Larsson Myklebust heller.

Det forklarar likevel ikkje bruken av Morten Knutsson som formyndar i dei nemnde tilfella. Då har det truleg ikkje med slektskap å gjere. Det er neppe nært slektskap gjennom morssida heller (mødrene til Ellend og Morten er frå Åmbø og Høydalsdal). Får desse linjene eit reint Y-DNA-treff seier dette oss at der er slektskap mellom Ellend og Morten på farslinja. Dette tilfører ein god del bensin på bålet for teorien om at Morten var frå Indre Åm, og meir vatn på Liaskar-bålet. Og det er primært takka vere dei skriftlege kjeldene. Utan desse er genealogisk DNA-testing meiningslaust, og vil ikkje føre til noko som helst (anna enn utgifter).

Synest ikkje "bensin på bålet" er eit godt bilete.... Bensin brenn ikkje utan noko som tenner, og våt ved kan godt brenne berre ein har nokre tørre kvistar og litt never. Dei skriftlege kjeldene til slektskap er svake og nesten fråverande. Vi svært nær ditt "Utan desse", med følgjeslutninga.

Det _kan_ vere andre grunnar enn slektskap gjennom Knut Henrikson Åm som fører Morten til desse formyndarskapa. Morten si kone, Brite, var også frå Åm. Til dømes var Brite sin bror, Sjur, gift på Åmbø med enkja etter Lisbet Larsd. sin bror. Og Lisbet var mor til Elling og Synneve, som etterlet seg barna Morten var formyndar for. Legg vi til eit venskapstilhøve eller anna personleg/familiemessig samband (utanom slektskap) og at Morten vart rekna som ein forstandig mann (som vi veit frå det at han vart oppnemnd som formyndar i minst to tilfelle), så er det meir enn nok grunn for å hente han inn frå Liaskar.

Ei tilleggskjelde, litt utanfor tema: I busetnadssoga stend det at Knut Toresson driv frå 1720. Men i følge matrikkelprotokollen 1724 er det Thore som driv enno.

Her er truleg årstalet 1720 henta frå futerekneskapen for kven som betalte skatten. Dersom både far og son var "oppegåande", kunne det vere ein glidande overgang i både røynleg og formell drivarskap. Vi ser det same for Morten. Ifl. "Bs Volda" bygsla han på Liaskar i 1749, medan kyrkjeboka fortel at han budde der som gift mann frå seinast 1743. Som gift mann med familie måtte han ha vore røynleg drivar på bruket (mogleg saman med føremannen).

[dn08004]

Ivar, eg orsakar at eg har vore usakleg. Eg skal ikkje skulde på noko, men vart litt fyrd over di noko svart/kvit-haldning til DNA-testing - og det var altfor seint på natta til at eg burde svare. Folk må sjølvsagt få ha ein viss skepsis til DNA-testing, som ein skal ha til alle kjelder.

Skepsis til dna-testar er velgrunna, og ikkje minst skepsis til konkret bruk av resultat frå slike.

Eg vil gjerne ta denne diskusjonen, men då vil eg at du ser meir på kva DNA-testing kan nyttast til på våre sider på norwaydna.no. Denne tråden er ikkje ein typisk "case" der DNA-testing er midt i blinken. Eg var forsiktig frå byrjinga med å seie at DNA-testing _kunne_ vere løysinga. Eg burde ha vore endå meir forsiktig og sagt at DNA-testing kan vere med på å finne løysinga. Det er meir korrekt.

Her blandar du statistikk og individ. Statistisk sett, for ei stor gruppe, kunne ein sagt noko om sannsynet for kor mange ættledd (ikkje tid) som skilde dei i tilfelle eit treff. Men her er det eitt tilfelle, og ikkje ei stor gruppe.

Eg veit det er snakk om ættledd, og orsakar feil ordbruk. Men det er feil at ein ikkje kan rekne mellom individ. Mutasjonsraten er ulik frå markør til markør, men den raten er så låg (promillenivå) at det er mogleg å rekne eit estimat av kor mange generasjonar det er sidan det var ein felles forfader i rein farslinje. Men dette er ikkje så godt å vite om utan å ha sett ein test. Dess fleire markørar som er testa, dess betre vert estimatet. Så har vi SNP-testing, som testar for unike mutasjonar som oppstår hjå eit guteborn og som alle mannlege etterkomarar tek med seg. Ein Big-Y-test ville gjeve oss det beste estimatet då denne testar også ukjende SNP-ar. Denne er frykteleg dyr. Den har hjulpe meg i granskinga på mi eiga slekt. Men denne er avhengig av samanlikning med andre i samme grein. Det er mange i mi grein som har testa seg, så eg er heldig.

Uansett vil ein test fortelje oss noko. Tre av testane som er frå Volda-området som har treff, og estimerar at den spesifikke linja har vore i området i 20-24 generasjonar eller meir (dette er frå 37 markørar). Desse tre testane hadde tidlegaste kjende forfader frå Langvatn, Leite og Driveklepp. To av dei har treff nærare enn den siste (Leite og Driveklepp, mellom 12 og 16 generasjonar). Dei tilhøyrer haplogruppe I1, truleg undergruppe P109 (dette er ein SNP), som har vore i Noreg, Sverige og Finland i over 2000 år. Vi har også liknande døme frå Hjørundfjorden. Og vi har mange haplogrupper som har særskild stor konsentrasjon her på Sunnmøre, men som er neste fråverande elles i landet. Og enno er ikkje databasen særskild stor. Men det må, som du påpeikar, brukast på ein riktig måte. I denne samanhengen tilfører det berre ei ekstra opplysning. Om ein vil bruke pengar på denne opplysninga, må vere opp til den enkelte.

Mvh Gunnar

[Erik Hov]

Har fulgt litt med på det dere har skrevet om dna og sånn her ,men det virker ikke som man kan si sikkert hvor Morten kommer fra. Så jeg lurer på om det kan være en idé å gå gjennom fadderne til barna til Morten og de "antatte" søsknene fra Aam for å finne ut mer. Jeg har ikke kommet så lang enda ,men noterer meg at "Rasmus Mork" er fadder for de 3 første (tror jeg) barna til Morten Lieskar. Vet ikke hvilken Rasmus Mork det her er tales om ,men på Fremre Mork i Volda er det en Rasmus Steinarsen Kongsvoll 1702-1778 gift første gang med ei Lisbet Knutsdatter. Vet jo ikke om det er denne Rasmus Mork det er tales om ,men kona het jo Knutsdatter da ,og Voldaboka nevner ikke noe mer om hvor hun kan ha kommet fra. Kanskje hun også var Morten`s søster? Men......dette blir litt mye spekulasjoner........

[Ivar Ståle Ertesvåg]

Her blandar du statistikk og individ. Statistisk sett, for ei stor gruppe, kunne ein sagt noko om sannsynet for kor mange ættledd (ikkje tid) som skilde dei i tilfelle eit treff. Men her er det eitt tilfelle, og ikkje ei stor gruppe.

Eg veit det er snakk om ættledd, og orsakar feil ordbruk. Men det er feil at ein ikkje kan rekne mellom individ. Mutasjonsraten er ulik frå markør til markør, men den raten er så låg (promillenivå) at det er mogleg å rekne eit estimat av kor mange generasjonar det er sidan det var ein felles forfader i rein farslinje. Men dette er ikkje så godt å vite om utan å ha sett ein test. Dess fleire markørar som er testa, dess betre vert estimatet.

Her er det igjen snakk om store grupper. Det ser ut til at Familythreedna (som du dreiv reklame for lenger oppe), opererer med 95% konfidens for slutningar om slektskap frå treff. Det vil m.a. seie at når dei har treff og reknar alt rett, vil det likevel ikkje vere rett for kvart 20 tilfelle (5%). Ein kan vite mykje om dette utan å ha sett ein test. Noko statistikk-kunnskap hjelper...


[quote]
Uansett vil ein test fortelje oss noko. Tre av testane som er frå Volda-området som har treff, og estimerar at den spesifikke linja har vore i området i 20-24 generasjonar eller meir (dette er frå 37 markørar)./quote]
Om ein skulle finne "lange" mannslinjer på Sunnmøre, er ikkje det minste uventa. 24 ættledd er 6-800 år. Men særleg mange slike linjer vil det ikkje vere.
Kring år 1600 var det færre enn 400 "produktive" menn i Volda/Ørsta som ikkje hadde far eller farfar i live. Sidan ikkje alle menn får sønesøner, vil talet på linjer minke (om ein ser bort frå innflytting - som det var lite av før 1900). Dersom vi seier at tredel jamt fell bort for kvart ættled, vert det att 0,1% etter 12 ættled (300-350år). Lenge før ein kjem så langt er det så få att, at ein ikkje kan rekne statistikk.

No har vi kom eit godt stykke bort frå spørsmålet i tråden.

[Ivar Ståle Ertesvåg]

... så då kan det vere greit å vende attende:

Har fulgt litt med på det dere har skrevet om dna og sånn her ,men det virker ikke som man kan si sikkert hvor Morten kommer fra. Så jeg lurer på om det kan være en idé å gå gjennom fadderne til barna til Morten og de "antatte" søsknene fra Aam for å finne ut mer.

Då eg skreiv av kyrkjeboka 1741-60 for snart 20 år sidan, tok eg stort sett ikkje med faddrane.... Men eg har sett på eitt og annan fadderfølgje likevel. Det er vanlegvis snakk om grannar. Barnet vart fødd, og skulle til kyrkje innan åtte dagar - altså ved første høve. Anten til Voldskyrkja eller til ei anna kyrkje med gudsteneste (vanlegvis Ørsta for dei fleste, og iallfall i Morkabygda). Men der det er ein fadder som ikkje er granne, er det svært ofte anten slekt eller ein utflytta granne. Eller ein "standsperson" (prestefrua, offisersdottera, ....).

Mork (i Volda; det er Mork i Ørsta også) er grannegard til Liaskar. Ein Mork-fadder er ein granne som gjer det ein ventar grannar gjer i slike høve. Ein Åmdals-fadder kan fortelje om tilknytning til Åm. Men det kan vere Brit si slekt eller gamle grannar.

.......

Fann du bygselen til Morten? Eg så gjennom tingboka for 1749. Det var fleire bygslar , også frå presten Iver Munthe - men eg såg ikkje noko om Liaskar. Årstalet kan vere feil, og Iver Munthe var sokneprest frå 1741 til 1756.

I "Voldasoga" er det sagt at det var skifte etter Knut Toreson i 1722. Dette er ikkje nemnt i "Bs Volda", og eg kan heller ikkje finne noko skifte etter Knut. Eit skifte kunne vere interessant, sjølv om det likevel ikkje kunne fortelje om ein son Morten var den Morten som budde der 25 år seinare.

[gj09903]

Eg har leita etter skiftet til Knut Toresen frå 18/11.1722, og ikkje funne noko. Knud Tordsen Lieskar er derimot nemnt i eit dokument ang. Høydalsdal datert 18.11.1722: http://www.arkivverket.no/URN:tl_read?i ... _side=-195

Volda-soga har nok surra ein del...

[dn08004]

Ein agnatisk etterkommar av Aam-linja (frå ein annan enn Morten Knutsson) og ein agnatisk etterkommar av Morten Knutsson har testa seg. Det er rimelegaste test - 12 markørar, så det er ikkje noko prov, men ein indikasjon på at Ørstingar har rett. På 12 markørar har dei enda opp med identisk resultat. Dei har også treff med eit par lokale linjer, så ein oppgradering må til for å sjå kor nære desse er. Om Morten var bror til dei andre nemnde, kan ikkje provast. Men om dei høyrer til samme farslinje, kan vi finne om det er mange generasjonar som skil dei.